Λοιπόν λίγο πριν να κοιμηθώ έχω αρχίσει να αναρωτιέμαι. Το μυαλό στριφογυρίζει στα link που μου έστειλε ένας φίλος, τα οποία αν και δεν τα διάβασα όλα ακόμα, μου έχουν δημιουργήσει ήδη μία αίσθηση εγκλωβισμού. Πραγματικά απορώ για το πόσο επιρρεπής είμαστε όλοι μας σε διάφορες απόψεις-θέσεις, τάσεις, εικόνες, λέξεις και φράσεις εντυπωσιασμού, πολιτικές ή κοινωνικές σκοπιμότητες, όνειρα, μυρωδιές και γενικώς οτιδήποτε ερεθίζει τις αισθήσεις μας και το μυαλό μας. Ο καθένας βέβαια τα αντιλαμβάνεται συνήθως με το δικό του ιδιαίτερο τρόπο και φιλτράρει ότι θέλει να κρατήσει. Όπως για παράδειγμα, αν δώσεις το ίδιο «θέμα» σε 3 διαφορετικούς ανθρώπους να το φωτογραφίσουν, ο καθένας θα σου δώσει κάτι διαφορετικό, ποτέ ολόιδιο αποτέλεσμα και από τους 3.
Που κρύβεται λοιπόν η καθοδήγηση μέσα σε όλα αυτά; Ποιος μας παίρνει από το χεράκι και μας κάνει υποχείριο του; Γιατί δεχόμαστε να χάνουμε τη δική μας αίσθηση του δικαίου και τη δική μας ενστικτώδη απονομή δικαιοσύνης; Η παραπληροφόρηση έχει πιστεύω πολλές μορφές.
Πρώτα απ’ όλα, το πρώτο φιλτράρισμα γίνεται από την ίδια τη δική μας νόηση σε συνδυασμό με τη συναισθηματική φόρτιση της εκάστοτε στιγμής. Είναι ακριβώς η «καρδιά» μας που μας λέει τι να εμπιστευτούμε και τι όχι, αναλόγως βέβαια και πάντα των «πιστεύω» που έχουμε και που για αυτά τα «πιστεύω» ή στερεότυπα έχουν παίξει πρωτίστως ρόλο η οικογένεια και δευτερευόντως το σχολείο ή οι φίλοι. Είναι όμως σωστή η λογική και η διαδικασία μέσω της οποίας έχουμε διαμορφωθεί ως προσωπικότητες; Μας έδωσε η οικογένεια ό, τι έπρεπε ή το σχολείο; Είχαμε δίπλα μας τους πλέον κατάλληλους φίλους; Ποιος το κρίνει αυτό; Ποιο είναι το κριτήριο;
Ο δεύτερος σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει τις αντιλήψεις μας νομίζω πως είναι η ένταξη μας σε κάποια ομάδα (ιδεολογική, κοινωνική, αθλητική κτλ.) ή η επιρροή που μπορεί να ασκεί πάνω μας κάποιο πρόσωπο κοντινό μας (φίλοι, οικογένεια κτλ.) ή κάποια προσωπικότητα που ενδεχομένως να έχουμε θεωρήσει ως πρότυπο. Ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση θα έλεγα ότι κατά βάθος την επιλογή την κάναμε εμείς, εκτός αν είμαστε τόσο άτυχοι ή βλάκες, που δεν είχαμε ποτέ το προνόμιο ή την οξυδέρκεια να συναντήσουμε άλλους διαφορετικούς ανθρώπους ή αντιλήψεις, από αυτές που συνήθως μας περιτριγυρίζουν.
Τρίτος κατά σειρά λόγος μη σωστής κρίσης είναι τα Μ.Μ.Ε. Ο κάθε ένας λέει το μακρύ του και το κοντό του, αναλόγως των πολιτικών ή προσωπικών του επιδιώξεων. Τα κανάλια και οι εφημερίδες δεν λένε όλες τις ειδήσεις ή δεν τις αναδεικνύουν έτσι όπως είναι πάντα μπερδεύοντας και διχάζοντας τον κόσμο. Ποιο κανάλι θα δείτε; Ποια εφημερίδα θα διαβάσετε; Ποιον δημοσιογράφο θα ακούσετε; Τι συμπέρασμα θα βγάλετε;
Όλα αυτά μου δίνουν την εικόνα ενός ασήμαντου ανθρωπάκου – νεοέλληνα, όπου όλοι κρέμονται πάνω από το κεφάλι του καθημερινά προσπαθώντας να απομυζήσουν από την ύπαρξη του ό, τι μπορούν. Φταίει η πολιτεία; Φταίνε οι άμοιροι οι γονείς μας; Φταίνε τα συμφέροντα; Φταίνε οι αλλοδαποί; Φταίνε οι ακροαριστεροί; Φταίνε οι ακροδεξιοί; Φταίνε τα ΜΑΤ; Φταίνε οι αναρχικοί; Μήπως φταίμε τελικά εμείς που ζούμε και υπάρχουμε;
Ένα ξέρω πως συμβαίνει. Κάποτε σήκωνα συχνά το κεφάλι και κοιτούσα ψηλά στον ουρανό, είτε μέρα , είτε νύχτα. Ονειροπολούσα, ένιωθα δυνατά την κάθε οσμή που έφερνε ο αέρας. Η ντροπή μου δεν ήταν για αυτά που ένιωθα ή σκεφτόμουν, αλλά για απλούστερα ,ασήμαντα πράγματα. Είχα τις δικές μου παιδικές αξίες και ηθικούς φραγμούς που εν μέρει είχαν γαλουχηθεί (εκτός από την οικογένεια) και από τις παραβολές που μαθαίναμε στο μάθημα του κατηχητικού, ή τα διδάγματα από τις ιστορίες του Αισώπου. Σε άλλες χώρες ίσως να μαθαίνουν στα παιδιά ιστορίες του Χότζα ή του Βούδα. Ιστορίες-μύθοι που ως μεγάλοι τις έχουμε ξεχάσει, αλλά όμως εμπεριέχουν εκείνα τα πανανθρώπινα διαχρονικά ιδανικά και αξίες, βγαλμένα μέσα από την καθημερινή τριβή του ανθρώπου με τη ζωή, την γειτονιά και τις δυσκολίες τις επιβίωσης. Αν γινόμασταν πάλι για μια στιγμή όλοι παιδιά πιστεύετε ότι θα είχαμε ανάγκη από νόμους, σύνταγμα, αστυνομία, καταστολή, εξεγέρσεις, καταστροφές, πλιάτσικο; Δε θα λύναμε τα ζητήματα ευκολότερα; Αλλά ακόμα και αν δεν τα λύναμε, δε θα τα παραμερίζαμε για χάρη της συγχώρεσης και του συναγελασμού;
Συμπληρώνω λοιπόν στο προηγούμενο post και για να κλείνω εδώ, ότι μας λείπει σε επικίνδυνο βαθμό η φαντασία, η δημιουργικότητα, ο αυθορμητισμός, το παιχνίδι και η εκτόνωση που μας προσέφερε, η γειτονιά, τα δέντρα στις γειτονιές, η γεμάτη αισθήματα καθημερινότητα που ζήσαμε εμείς ως τυχερά παιδιά της δεκαετίας του 80’. Μου λείπουν οι μύθοι του Αισώπου, που όμως τους έχω αντικαταστήσει τρόπον τινά με ιστορίες Ζεν, αν και είμαι σίγουρος πως κάπου έχω το βιβλίο και θα ψάξω να το βρω. Μας λείπει ο ρομαντισμός και μας λείπει ο ουρανός. Να κοιτάτε κάθε μέρα στον ουρανό, κάνει καλό! Όχι τίποτα άλλο, αλλά τόσες ώρες σκυμμένος μπροστά σε ένα computer θα μοιάζω σε λίγο με άνθρωπο του Neaterdal. Ουρανό μάγκες, ψηλά στον ουρανό!
Ηλίας Πεντίκης, 17/12/2008
stihoperpatimata 